14 Februari is de dag waarop geliefden centraal staan. Het is het ideale moment om iemand je liefde te verklaren. Naastenliefde of gewoon laten blijken dat iemand waardering verdient, zoals op het werk mag op die dag ook. Deze dag wordt wereldwijd gevierd als Valentijnsdag.

In het oude Rome was 14 februari de dag dat de god Faunus centraal stond. Het feest noemde men de Lupercalia en alles draaide om vruchtbaarheid. De Romeinen verheugden zich ieder jaar weer op de feesten met veel drank, muziek en wilde uitspattingen. Faunus werd afgebeeld als een man met hoorns, een sik en bokkenpoten. De komst van het christendom betekent het einde van Lupercalis.

Duivel

Satan wordt verbeeld met hoorns, hoeven, een bokkensik en verderfelijke lusten. De duivelsachtige Faunus en het alles eromheen moest daarom worden vervangen. De brave paus Gelasius verbiedt in 496 n.C. het geliefde feest. Voortaan wordt op die dag een mis opgedragen ter ere van een heilige die op die dag ooit was overleden. Op de heiligenkalender staan op 14 februari toevalligerwijze twee Valentinussen vermeld. Een bisschop uit het Italiaanse Terni en een priester uit Rome.

Onthoofd

Er is weinig over deze heiligen gedocumenteerd: Valentinus uit Terni genas tijdens de christenvervolgingen een gehandicapt jongetje. Dit leverderde de bisschop veel bekeerde heidenen op. Valentinus uit Rome genas een meisje met een oogziekte. Dit werd gezien als een wonder en leverde eveneens veel nieuwe christenen op. Beide Valentinussen worden daarom voor straf onthoofd. Deze executies zorgen ervoor dat ze op de heiligenlijst worden bijgeschreven.

Dag van de liefde

Het volk is het geliefde Lupercalia niet vergeten. Als de mensen op die dag het toch wagen het heidense feest te vieren dreigt de overheid met angst. Een tool die heden ten dage ook nog goed werkt om stoute burgers in het gareel te houden. Het dreigen met eeuwig branden in de helse vlammen werkt bij het bijgelovige volk uitstekend. Om de teugels toch een beetje te laten vieren wordt in de middeleeuwen 14 februari uitgeroepen tot de dag van de naastenliefde.

Valentijnsdag

Rond 1900 is Valentijnsdag uitgegroeid tot een populaire dag van geliefden. Vooral in Amerika en het Gemenebest. Een probleem is dat de beide heilige Valentinussen nooit iets met verliefde stellen te maken hebben gehad. Nood breekt wet, zo ook met heiligenverhalen die in de loop der tijd vaak worden verfraaid en aangepast aan de behoefte van de tijdsgeest. Valentinus van Rome krijgt die eer omdat hij afkomstig is uit die mooie stad waar ook de paus woont.

Valentinus trouwt stiekem soldaten met hun liefjes hoewel dat verboden is door de keizer. Deze staatsman eist van zijn soldaten dat zij sterven voor hem, niet voor een echtgenote of een gezin. De romantische toevoeging wordt razendsnel opgepikt door de media. Valentijnsdag krijgt er een commerciële boost door en bereikt mede daardoor in het midden van de vorige eeuw ook Nederland. De ondernemers zien hun omzet graag omhoogschieten.

Bloemen, chocola, kaarten en snuisterijen vliegen als zoete broodjes over de toonbank.

Dit artikel wordt morgen vervolgd.