Ken je die van die twee gekken die eindelijk na jaren uit het gekkenhuis mogen omdat ze zijn genezen? Oeps, herstel We blijven consistent PC. Ken je die mop van de twee mannen met DSM-5 psychosestoornissen uit het schizofreniespectrum? De ene dacht dat hij Napoleon was en de ander was jarenlang een muis.
Op de ochtend dat ze samen eindelijk als vrij man op straat staan, komt er een grote kater aangelopen. De genezen muis springt in de armen van Napoleon, tot diens grote verbazing. “Maar je weet toch dat je geen muis bent!” “Ik weet dat wel, maar weet die kat dat ook?”
Zo voel ik me steeds vaker; als een genezen muis tegenover een horde sissende katers. Zij staan op de weg vóór mij en blazen me toe dat ik nog steeds gek ben. Achter me staan de miezerige psychiaters die mij genezen hebben verklaard. Ik ben een eenzame woelmuis tussen wal en schip, tussen de ivoren torens van de gevestigde orde en de rechts oprukkende troepen katers die met knallende branie hun zegen vieren.
Ik groeide op in de onschuld van het platteland. Dat idyllische land van ooit waar alle konijnen Nijntje heetten. Het was in een Limburgs dorp en als je het dialect niet kon spreken hoefde je eigenlijk geen moeite te doen. Meetellen zal je toch nooit. Thuis leerden we de Christelijke waardes waar we, zo wordt gezegd, nu in het globale westen naar zullen terugkeren. Sorry Kamala, we gaan lekker wel ‘going back’, terug naar de toekomst.
Alle mensen zijn gelijk. Ik leerde het, geloofde het en voelde me nooit minder of meer dan een ander. Wij woonden in een villa, wat een privilege was. Mijn vriendin kwam uit een mijnwerkersgezin en woonde in een muizenhuisje waar je altijd muisstil moest zijn want vader lag overdag vaak te slapen na de ploegendienst. Je hoorde hem in zijn slaap de longen uit het lijf hoesten. Mijn vriendin was ook bevoorrecht, want in haar huis was er altijd Limburgse kersenvlaai en sinas. Wij kregen thuis thee met marie biscuit. Kortom, zoals het mooie gedicht ‘Desiderata’ leert, verlies geen tijd aan afspiegeling aan anderen.
Mijn andere vriendin woonde op een boerderij. Dat was het summum van cool. De kippen kwamen de keuken inlopen en het fornuis was meteen de kolenkachel. Logo’s zaten in die gouden tijd aan de binnenkant van kleding en multinationale bedrijven waren nog onderhevig aan de controle van wetgeving. Niet de bedrijfslobby of de aandeelhoudersvergadering was aan de macht maar de meester, de notaris, de kruidenier en de boer. Zij bepaalden de toon van de politiek. Natuurlijk onder aanvoering van de pastoor, de dominee en de professor. Traditie en kennis waren samen aan de macht. Die macht stond onder toezicht van instituties die ook nog niet door het geld waren overgenomen.
Mijn broers en ik droegen de discriminatie over onze ‘Hollandse kaaskoppen’ gelaten. Op de dag dat mijn oudere broer zogenaamd werd ontvoerd door een clubje stoere jongens die zeiden dat ze hem op het spoor hadden vastgebonden, kwamen de eerste muizenissen in mijn hoofd. Later, in de poel van verderf van multiculturele steden, werd het gepieker groter. Niet omdat ik twijfelde aan mijn intuïtie of aan wat ik had geleerd maar juist omdat dat aangeleerde adagio leek te werken; benader elk ander zoals je zelf zou willen worden behandeld. Overal waren er wel een paar stoere jongens die in groepsverband luidruchtig stonden te stoefen maar eigenlijk deugden de meeste mensen in de stad op dezelfde manier als op het land.
Nu maak ik misschien van een muis een olifant maar dat wordt, denk ik, een muis met een staartje. Als de meerderheid van onze samenleving stoere jongens willen zijn die samen optrekken, zal je zien dat al wat van katten komt muist. Zoek maar op in de dikke Van Dale onder uitdrukkingen en gezegdes. Hier bedoel ik dat een zwerm jongens onder leiding van een hoofdman die straffeloos graaien, liegen en bedriegen aanmoedigt, een toekomst voorspelt die eruit zal zien als een beangstigend kat en muisspel. Met helemaal bovenaan de ranglijst iemand die voor het oog van de camera zijn rechterhand verraadt en voor de leeuwen werpt en ongestrafte wetteloosheid propageert, is de wereldpolitiek verzonken in een Tom en Jerry cartoon.
Het zal niet lang duren tot ook Napoleon terug moet naar het gesticht.