Op 28 augustus 1923 werd in Breda de RAP (Rijdt Altijd Precies) buslijn opgericht. Dat is nu ruim een eeuw geleden. Op zaterdag 16 september 2023 wordt het eeuwfeestje gevierd. Iedereen die dat wil kan voor de historische ritprijs van tien cent een dagkaart kopen om overal binnen de gemeentegrenzen met de bus te reizen. We schrikken als we de huidige ritprijs vergelijken met die goede oude tijd. Of die tijd inderdaad zo mooi was gaan we onderzoeken op het Kasteelplein.
Wij reizen vandaag met de bus en stappen in bij de halte Emerparklaan nabij winkelcentrum Heksenwiel. Elk half uur is een bus beschikbaar. Keurig op tijd kunnen we instappen op weg naar het Centraal station. De meeste passagiers reizen vandaag met hun abonnement. Volgens de chauffeur zijn wij de eersten die vandaag gebruik maken van de dagkaart voor de ritprijs van een eeuw geleden.
Centraal Station
Na twintig minuten stappen we uit bij de halte Centraal Station en lopen naar het Kasteelplein. Daar staan een moderne en een vijftig jaar oude bus en een displaytafel met infomateriaal. De bus uit 1973 is voor de bezoekers het interessantst. De vintage bus komt uit de collectie historische autobussen van Stichting Veteraan Autobussen. Selfies en kiekjes op de bestuursstoel en de vintage stoelen uitproberen, het is allemaal mogelijk.
Wat meteen opvalt is dat je eerst drie treden moet beklimmen om de bus in te kunnen. Reizigers met een rollator of rolstoel zijn tegenwoordig beter af. De perrons bij de bushaltes en de busvloer zijn op nagenoeg gelijke hoogte op elkaar afgestemd om passagiers makkelijk in en uit te kunnen laten stappen.
Klokslag twee uur komt wethouder Peter Bakker om het nieuwe logo te onthullen dat de komende tijd op de zijkanten van de bussen te zien zal zijn. Volgens de wethouder staan er meer dienstregelingen in de planning, vooral in de spits.
Laura de Mol, teammanager bij Arriva, legt uit dat de huidige personeelstekorten meerdere oorzaken hebben. Het probleem is begonnen tijdens de coronacrisis in 2020. Het reizen met openbaar vervoer kwam onder druk te staan en met de werving van nieuw personeel was men terughoudend. Dit is maar langzaam op gang gekomen. Omdat er de laatste jaren veel buschauffeurs met pensioen zijn gegaan staan er veel vacatures open. Gelukkig zijn er een aantal gepensioneerde chauffeurs die nog een tijdje door blijven werken, maar dit is niet genoeg. De vraag naar personeel is zoals in veel sectoren groot.
Suzanne van Beek, woordvoerder van Arriva, laat een stapel prachtige, uitvergrote zwart-witfoto’s zien waarop historische bussen staan te pronken. Het opstarten van de eerste stadslijnen in Breda ging niet zonder problemen. Alles had te maken met vergunningen. Pas na twee jaar, in 1925, waren alle benodigde vergunningen afgegeven. Monopol, een bestaand bedrijf gericht op vervoer, zorgde ervoor dat in Breda de paarden- en stoomtrams vervangen werden door flexibele stadsbussen. Het welbekende BBA ontstond in 1934 na een fusie.
De bussen kregen een legergroene kleur wat in de tweede wereldoorlog af en toe voor verwarring zorgde. Tijdens de oorlogsjaren was het vooral belangrijk om burgers naar veilige stadswijken te vervoeren. Verplaatsen was in die tijd een angstige aangelegenheid, niet alleen voor de burgers maar ook voor de chauffeurs. In het nieuwe millennium werd BBA voortaan Veolia. Dat was in de jaren 2005 – 2006. Na tien jaar, vanaf 2014, verzorgt Arriva het wel en wee van het busvervoer in Breda.
