Toneelgroep Haagse Beemden voert vanaf 24 mei de avondvullende productie “Jan Rap en zijn Onmacht” op, gebaseerd op het boek van Yvonne Keuls. Maar het was toch Jan Rap en zijn Maat? En wat maakt dat een verhaal uit 1977 anno 2024 verteld moet worden? Bert van Gerven, Ilse van Heel en Janni Steehouwer van Toneelgroep Haagse Beemden zijn het met elkaar eens: Het verhaal is na meer dan 45 jaar nog steeds actueel.
Regisseur Bert van Gerven licht toe: “In het oorspronkelijke stuk gaat het over een jongerenopvangcentrum. Dit is in de huidige productie aangepast gezien de gemiddelde leeftijd van de spelers. Het is niet geloofwaardig als wij jongeren spelen. In Jan Rap en zijn Onmacht gaat het daarom over een opvanghuis, een crisiscentrum. De titel heb ik veranderd om de onmacht aan te duiden: van de mensen die er zitten, maar ook van de begeleiders die er mee om moeten gaan.”
Janni Steehouwer speelt Gemma, een bewoonster van het centrum. Waar de onmacht bij Gemma uit blijkt? Janni: “Gemma wordt heel haar leven heen en weer geslingerd. Ze wil wortelen, maar dat lukt niet. Ze heeft een grote mond en een klein hartje. Ze is redelijk expressief en explosief, maar niet altijd.”
Voor begeleidster Elly, gespeeld door Ilse van Heel, geldt dat ze tegen de regels van het bestuur / de staf aanloopt. Ilse: “Elly heeft het beste met iedereen voor, is heel zorgzaam, maar alles breekt haar behoorlijk op, zeker als het huis wordt opgedoekt.” Ilse blijkt zelf ook in de zorg te hebben gewerkt, maar herkent zich niet in het personage Elly: “Elly houdt bijvoorbeeld erg van schoonmaken. Daar kan ik niet echt mee levelen. En of ik ook zo zorgzaam ben…”
Bert, die in zijn rol als regisseur het stuk heeft uitgekozen, benoemt dat hij in een crisisopvang voor jongeren heeft gewerkt. “Het stuk sprak mij daarvóór al aan. Ik heb vervolgens in de praktijk ervaren hoe het is.” Ilse benoemt dat Bert hen ontraden heeft om het boek te lezen of de film (uit 1989) te kijken voordat de productie zou zijn opgevoerd. Bert: “Je gaat het dan toch kopiëren, je wordt erdoor beïnvloed.” Janni had het boek van Yvonne Keuls ooit al eens gelezen: “Het heeft indruk gemaakt.”
De opvoering zou volgens de aankondiging op de website van de toneelgroep ook indrukwekkend zijn. Bert licht dit als volgt toe: “Je wordt meegenomen, je krijgt een inkijk in een opvanghuis. Veel mensen hebben er geen weet van hoe het er daar aan toe gaat, zijn gewend aan ‘huisje, boompje, beestje’. Maar dit bestaat wél.” Janni vult aan: “Terwijl het toch bij best veel mensen speelt. Vaak heeft de buitenwereld er geen weet van.” Hoogtepunt in de productie is volgens regisseur en acteurs de woede-uitbarsting van het personage Louis, vertolkt door collega-acteur Marvin.
Bert: “Marvin is met zijn twintig jaar de jongste van het stel, maar weet de emotie goed over te brengen zónder het decor kort en klein te hoeven slaan.”
De regie is in handen van Bert van Gerven, regieassistent is Karin Roufs en de grime wordt verzorgd door Simone Verduin van Milo Schmink.
Ben je nieuwsgierig geworden naar “Jan Rap en zijn Onmacht”? Bezoek dan toneelgroephaagsebeemden.com
24 mei, 20.00 uur, Kievitslaar, Effen
25 mei, 20.00 uur, ’t Kraaienest
26 mei, 15.00 uur, Buurthuis Gageldonk