Er zijn maar weinig vorsten uit de vroege middeleeuwen bekend over wie zoveel is opgeschreven als Karel de Grote.
Na zevenenveertig jaar te hebben geregeerd sterft Karel op 28 januari 814 in Aken. Hij is dan bijna zeventig jaar oud. Een chronische ontsteking rondom zijn luchtwegen wordt hem fataal. Drie eeuwen later wordt hij heilig verklaard. De reden is zijn inzet voor het geloof en de bouw van scholen, hospitalen, kerken en kloosters.
Neus van de mummie
Karel wordt volgens een legende gemummificeerd en in vol ornaat, zittend op een troon, bijgezet in een grote graftombe in de buurt van zijn paleis. Ergens ten westen van waar nu de dom staat. Boven het graf wordt een vergulde boog geplaatst met daarop een groot beeld van de keizer. Voordat de Noormannen in 822 Aken bereiken is de locatie van het graf onherkenbaar gemaakt, zodat het niet geplunderd kan worden.
Keizer Otto III neemt in het jaar 1000 een kijkje in de grafkamer. Karel zit dan nog steeds op zijn troon. De mummie is intact behalve zijn neus. Otto geeft opdracht de Koninklijke mummie te voorzien van een nieuwe neus. De nagels van Karel lijken gegroeid wat komt door de gekrompen zachte delen van de ingedroogde vingers. Otto laat de nagels netjes bijknippen. Er wordt een tand getrokken die als reliek kan worden tentoongesteld. Het gouden kruis dat om de hals van de mummie hangt is voor keizer Otto.
Na de heiligverklaring in 1165 door de tegenpaus Paschalis III wordt het graf opnieuw geopend. Volgens documenten wordt een compleet skelet gevonden dat rust in een stenen sarcofaag. Op en rondom het gebeente worden kostbare voorwerpen gevonden. Een gouden reliekhanger is bewaard gebleven.
De botten worden tijdelijk bijgezet in een rijk gedecoreerde marmeren Romeinse sarcofaag. De andere Paus Alexander III is het niet eens met de heiligverklaring van de vechtersbaas. Vanaf 1176 is de keizer zalig en dat blijft hij tot op de dag van vandaag.
Het merendeel van zijn botten rust tegenwoordig in de beroemde gouden schrijn in de dom van Aken. In Aken zijn prachtige reliekschrijnen te bewonderen waarin botten van de vorst bewaard worden. Het oorspronkelijke graf van keizer Karel is nog steeds niet gelokaliseerd. Archeologen blijven zoeken.
