Tweederde van de 80-plussers is helemaal niet kwetsbaar. Dat stelt klinisch geriater en internist ouderengeneeskunde Hanna Willems in ANBO Magazine. “Er zijn een heleboel vitale ouderen en er komen er de komende jaren steeds meer bij.”

In de afgelopen eeuw is het aantal 65-plussers in Nederland meer dan vertienvoudigd: van 300.000 in 1900 tot 3.600.000 in 2023. Over deze bevolkingsgroep bestaan veel vooroordelen – vaak negatief. Willems ziet juist de mooie kanten van ouder worden. En zij weet ook: een groot deel van de ouderen is helemaal niet kwetsbaar.

“Het zijn mensen die wel degelijk voelen dat ze ouder geworden zijn, maar geen beperkingen ervaren”, zegt Willems. “Ze fietsen, gaan naar de sportclub, maken lange wandelingen, doen boodschappen en hebben geen geheugenklachten. Misschien moet je je boodschappenlijstje opschrijven, omdat je niet alles direct paraat hebt. En misschien is die ladder een beetje spannend geworden en vraag je iemand om je daarbij te helpen. Maar dat hoort bij vitale veroudering.”

Grote keuzes

Willems is klinisch geriater en internist ouderengeneeskunde in het Amsterdam UMC. Ze behandelt voornamelijk ouderen die gevallen zijn en botbreuken hebben. “Ik houd van werken met ouderen. Het gesprek met ouderen is vaak heel waardevol en relevant. Want het gaat om grote keuzes. Kiezen tussen leven of dood, tussen leven toevoegen aan de jaren of jaren aan het leven. Wat je belangrijk vindt, wat je nog wilt doen en hoe je de rest van je leven inricht. Binnen de geriatrie komen allerlei problemen voorbij waar ouderen mee te maken krijgen, zoals de psychische kant en de lichamelijke kant.”

Geheugen

Veel van de aandoeningen die ouderen kwetsbaar maken, zijn gerelateerd aan leefstijl. Wanneer je je leefstijl verbetert, verbeteren de lichaamsfuncties vaak ook. Blijf bewegen, blijf trainen, blijf lol maken en onderhoud je sociale netwerk is wat betreft Willems dan ook hét advies om te voorkomen dat je kwetsbaar wordt.

Daarnaast raadt ze aan om het gebruik van alcohol te beperken. “Alcohol zorgt ervoor dat je slechter slaapt, het vergroot de kans op vallen en je krijgt er maagdarmproblemen van. Ook een minder goed geheugen en somberheid zijn aan alcohol gerelateerd”, stelt Willems.

Actie

"Daarnaast is het belangrijk om te beseffen: kwetsbaarheid is niet binair. Je wordt niet van de ene op de andere dag kwetsbaar. Wees er dus alert op als dingen ineens minder goed gaan. Als stofzuigen te zwaar wordt, betekent dat dat je minder krachtig bent geworden. Dan is het dus tijd om actie te ondernemen. Ik zie vaak dat als mensen hun leefstijl verbeteren, hun lichaamsfuncties ook beter worden. Houd je lichaam en je brein aan de gang, ga naar buiten en blijf onderdeel van de maatschappij, dan blijf je zo lang mogelijk vitaal.”

“ANBO-PCOB kan zich volledig vinden in de bevindingen van Hanna Willems”, vertelt directeur bestuurder Anneke Sipkens. Het is belangrijk om te erkennen dat een groot deel van de 80-plussers in Nederland niet als kwetsbaar beschouwd moet worden. Dit bevestigt onze visie dat vooroordelen over ouderen onjuist zijn. Het is hoog tijd dat we die loslaten en de realiteit onder ogen zien: ouderen zijn een krachtige, vitale groep in onze samenleving. Een groep die actief bijdraagt en volop in het leven staat. Laten we focussen op de positieve aspecten van het ouder worden en de mogelijkheden die dit met zich meebrengt.”