De Romeinse kaars

31 december 2023     Redactie en fotografie Geert Dekkers

 

Siervuurwerk is al jaren populair. Het gaat vooral om de lichteffecten die van verre al te zien zijn, hoewel een klein geluidseffect de sensatie versterkt. De Romeinse kaars is al jaren populair in ons land. Door kruit en lichtkogeltjes ingenieus te verpakken in papieren laagjes, schiet de opgerolde papieren koker met regelmaat kogeltjes af. Het geliefde vuurwerk is in Nederland verboden, maar in Duitsland nog volop te koop. In de Romeinse tijd waren lichteffecten ook populair tijdens bijzondere feesten. Men gebruikte toen mensen als lichteffect.

 

In de nacht van 18 op 19 juli in het jaar 64 werden tien van de veertien woonwijken in Rome door brand verwoest. Het vuur kon snel om zich heen slaan omdat de meeste gebouwen van hout waren. De toenmalige heerser was de zevenentwintigjarige keizer Nero. Deze despoot had wilde bouwplannen en liet volgens boze tongen de halve stad afbranden om plaats te maken voor een nieuwe keizerlijke wijk.

 

Zondebok

De keizer zocht daarvoor een zondebok. Dat werden de christenen. In het tolerante Rome was plaats voor allerlei geloven. De christenen accepteerden slechts één god. De Joodse gemeenschap tolereerde eveneens één god. Het verschil tussen beide religies was dat de christenen alles en iedereen wilden bekeren. Daarna zou het koninkrijk van God ontstaan. Dit gaf problemen. De Joden werden gedoogd, de christenen niet, omdat zij door hun verkondiging van een nieuw koninkrijk Gods als staatsgevaarlijk werden beschouwd. In de eerste eeuw na Christus was slechts 0,01 procent van de Romeinse bevolking christen. Deze minderheid intensief vervolgen was het geld en moeite niet waard.

 

De christelijke groepen gebruikten de algemene geloofsvervolgingen om zichzelf op de kaart te zetten en daarmee aan belangrijkheid als nieuw geloof te winnen. Het was een goede reclamestunt. De paar christenen die werden gedood vanwege hun starheid leverden op die manier optimale exposure op. Een slimme zet. Op die manier wist de toenmalige overheid van hun bestaan af in het grote keizerrijk. Door als zondebok voor de stadsbrand de nogal kleine groep christenen te kiezen was burgeroorlog uitgesloten. De Romeinse burgers stortten zich woedend op de weinige christenen in hun stad. In de laatste vier levensjaren van keizer Nero was een heftige christenvervolging een feit.

 

Stadsverlichting

Deze christenvervolgingen zijn de geschiedenis ingegaan als een horrorverhaal. De taferelen in de arena’s zijn bekend. Minder bekend zijn de Romeinse kaarsen. Tijdens bijzondere feesten werden vooral dikke christenen gevangen om als stadsverlichting te fungeren. Aan de muren werden daartoe schaalvormige metalen plateaus geplaatst met erboven een manshoog metalen frame. De veelal corpulente gevangenen werden met pek ingesmeerd en aan het metalen rek vastgeketend.

 

Na zonsondergang werden de geketende slachtoffers met fakkels in brand gestoken. Het gillen en schreeuwen van de terechtgestelden gaf voorbijgangers dezelfde sensatie als de kijkers van de huidige horrorfilms op tv of in de bioscoop. Nadat de pek was opgebrand vloeide uit de verkoolde en gescheurde huid langzaam het gesmolten lichaamsvet in de metalen schaal dat meteen vlam vatte. Dit proces zorgde nog urenlang voor voldoende vuur om de straat te verlichten.

 

Deze wandaden van keizer Nero waren het vuurwerk dat de bevolking werd aangeboden tijdens bijzondere evenementen. De staatsman die verantwoordelijk was voor de stadsbrand zorgde er op die manier voor dat de woede van de Romeinse burgers kon worden afgewend op onschuldige mensen. En zonder het te beseffen droeg Nero bij aan de versnelling van de verspreiding van het christendom.

Terug Schrijf reactie

^ Naar boven