Het is weer Kerstmis. Tijd van muziek met bellen, bomen met ballen en glühwein met bollen. De boom, de piek en de ballen overleven tot nu toe nog steeds elke modegril. Grotpapier en engelenhaar zijn wat uit gebruik geraakt. Als ik probeer mijn vroegste kerstherinnering vanuit het onderbewuste te coachen, kom ik uit op zelf een grot maken met papieren figuurtjes. De rest van het jaar was dat papier te koop bij gespecialiseerde speelgoedwinkels voor speelgoedtreinenfanaten*, maar rond kerst was het ook te vinden in de bakken van de V&D.
Sneeuw werd gemaakt van watten, ijzel van engelenhaar. Een kindje Jezus, en de hele entourage van kerstfiguren uitknippen en plakken vraagt veel tijd, meer dan de smartphone nu toestaat. We waren er dagen mee zoek. Grot maken en figuurtjes knippen. De lichamen waren cirkelvormig waaruit kokers werden gedraaid. De hoofden werden daarop gemonteerd. Maria had een prachtig blauw kleedje en de herdertjes hadden schoenen met geknoopte veters tot op de knie.
Een ander beeld van die tijd is een wandeling naar de kerk ’s nachts door de sneeuw. Eerst vroeg naar bed en dan in het donker uit bed worden getild. Wakker worden terwijl iemand je aankleedt. Ik begrijp wel waarom koning Charles dat privilege direct heeft ingesteld, zodra hij van kostschool thuiskwam, en het vervolgens nooit meer heeft opgegeven. Tot en met de tandenborstel die wordt aangereikt met de pasta erop, geeft aangekleed worden direct de associatie met geborgenheid. Misschien is dat het mooiste van de kerstgedachte; het kindeke.
Niemand kan ontkennen dat elke pasgeborene onze bescherming nodig heeft. Een baby kan nou eenmaal niks
anders doen dan vragen om onze aandacht en verzorging. Dat gaat veel verder dan poepluiers en flesjes. Er zijn veel onderzoeken over het effect van alleen al oogcontact tussen kind en verzorger. Een studie gedaan op de Cambridge Universiteit laat zien dat oogcontact tussen een baby en een volwassene de golven in het brein synchroniseren van zowel de ouder als het kind. Het zorgt voor een verbinding die de communicatie tussen baby en ouder vergemakkelijkt. Was AI maar zo eenvoudig. Gewoon even in de poppetjes van elkaars ogen kijken om te syncen.
Het blijkt dat de invloed van deze vroege kwaliteitstijdmomenten* groot is, want het is zeer bevorderlijk voor de ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden en emotionele intelligentie. Kortom, wat beter, dan de kerstvakantie te benutten om dit te oefenen. Het beste is om de baby in de ogen te kijken, het hoofd lichtjes af te wenden en een kinderliedje te zingen, of een kerstliedje. Misschien heeft niet iedereen meteen een baby
voorhanden. In dat geval zeg ik: doe als koning Charles; niets let ons om als volwassen mensenkinderen elkaar wat
geborgenheid te schenken. Oefen met elkaar, zodat je bent voorbereid als de eerstvolgende peuter je pad kruist.
Sowieso zijn gesprekken met kleine mensjes vaak de moeite van je aandacht waard. Niet alleen omdat ze afhankelijk zijn van jouw voorbeeld en verzorging, maar ook omdat ze met de meest onvoorspelbare inzichten komen. Gelukkig beseffen ze dat zelf nauwelijks, anders zouden ze nog naast hun schoenen gaan lopen. De kwetsbaarheid en nieuwsgierigheid van jonge kinderen is het mooiste sprankje hoop voor de mensheid.
Die symboliek is wel terug te vinden in het kerstverhaal, een en al geborgenheid. Ik wens iedereen deze kerst het intense gevoel van lampionnentochten, kerstliedjes en chocomel met kerstbrood midden in de nacht. Zoek elkaar op, ga erop uit als je alleen bent, en probeer elke dag vijf minuten te kletsen met een kind in je omgeving.
* Galgje is een geschikt spel rond de kerstboom voor jong en oud. Er staat een sterretje bij een paar mooie galgje-woorden in het verhaal. Dat houdt de smartphone misschien net even iets langer uit de buurt.
