Ooit, vele jaren geleden kwam ik in een pretpark in America oog in oog met Michael Jackson. Hij had een doek over zijn gezicht. Het was het eerste mondkapje dat ik zag, zeg maar, open en bloot en plein public. Ik voelde een intens medelijden.
Jaren eerder had ik misschien blauwe mondkapjes gezien, in een waas, vlak voor mijn amandelen werden verwijderd. Het is een vage herinnering waarvan ik niet zeker durf te zeggen of hij echt is. Net zoals de pandemie nu een herinnering lijkt, waarvan je je nog steeds afvraagt of het echt was en wat je voelde.
Ruim twee jaren leven in de altijd-aan maatschappij, maar dan met verbroken fysiek-sociale contacten; het hakte erin. Geen knuffel, schouderklopje of omhelzing. De dreigende donderwolk die met regelmaat aan kracht won, door de berichtgeving of juist het gebrek daaraan. Alles zorgde voor donkere toekomstvoorspellingen. Verwachtingen gingen het vriesvak in. Direct na de pandemie werd somberheid versterkt door het uitbreken van een geopolitieke oorlog in onze achtertuin.
Enkele groepen in de samenleving werden zwaarder geraakt dan anderen. Kleuters leerden niet meer samenspelen en driewielers delen. Tieners hadden geen hangplek en studenten die net waren begonnen aan wat de meest sprankelende fase in hun leven had moeten zijn, zaten thuis bij knorrige tweeverdieners. Spelen met vriendjes en vriendinnetjes en experimenteren met de eerste relaties werd gecompliceerd. Voor de ouderen was het nog erger; fysiek extra kwetsbaar en daardoor extra geïsoleerd werd het natuurlijk ritueel van afscheid nemen verstoord, doordat zelfs de begrafenis online moest gebeuren.
Eind 2022 kwam het RIVM met het tweede deel van een onderzoek naar de gevolgen van de pandemie. Depressie en eenzaamheid, vergroting van de gezondheidskloof tussen arm en rijk, en slechte studieresultaten; het is slechts een kleine greep uit de waaier aan ellendige gevolgen. Maar de natuur is niet te stuiten en gelukkig zijn wij mensen ook maar dieren. Hoe dan ook, we zijn uit die natuur voortgekomen.
We zijn gewoon even allemaal (bijna allemaal) ons gevoel van controle verloren. Dat is al vervelend als je ouder wordt en bijvoorbeeld, na een leven lang druk met werk, opeens buiten spel staat. Of als je je levenspartner verliest. Dat komt als een schok, zelfs na langdurige ziekte. Veel mensen vangen dat op door vrijwilligerswerk te gaan doen, maar dan blijkt de vrijwilligerswerkomgeving tjokvol te zitten met allemaal anderen die ook net die shock aan het verwerken zijn. Gevoel van controle blijft ver te zoeken en ook de waardering wordt vaak ver onder stoelen en banken geschoven.
De jeugd mag weer naar buiten, en dat willen ze dolgraag. De tweeverdieners thuis nemen nog steeds alle lebensraum in beslag met hun thuiswerk. De oudere broers en zussen zijn niet, zoals dat hoort, afgevoerd naar hun studentenkamertjes, want die zijn niet meer betaalbaar of bestaan zelfs helemaal niet. Kortom de huiskamer is niet te harden en de puberaal ontploffende adrenaline vraagt om AANDACHT. De tere oudere generatie vraagt om AANDACHT. De Long-covid-patiënt, de hondenhoeder en de jonge moeder vragen om AANDACHT.
Aandacht, aanraking en uitwisseling zijn even essentieel als water, brood en zonlicht en we hebben het allemaal gemist. Maar hoe gaan we weer leren omgaan met elkaar, met de buren en de broze medewijkbewoners?
Hieperdepiep, hoera want in de Haagse Beemden zijn de kleurrijke sofa’s en betonnen poefjes als paddenstoelen uit het grind en mortel gerezen. Zelfs tijdens de pandemie. Ja maar…, hoe sociaal zijn die sofa’s nou eigenlijk?
Deze editie van vreemde eend schreeuwt om uw aandacht, aanraking en uitwisseling. De redactie staat klaar om postzakken vol virtuele reacties van u te ontvangen. Wat vindt u? Vertel het ons. Maar graag zonder venijn. De redactie en de eend eigenen zich toe om alle !#$@!! en andere stoepwoorden te schrappen, tenzij ze ons doen schuddebuiken van het lachen.
Wordt vervolgd. En niet vergeten…, morgen is er weer een dag.
