Bernadette Soubirous en Lourdes (2) - De maagd in de glazen kist

17 april 2023     Redactie en fotografie Geert Dekkers

 

Er gebeuren vreemde dingen. Niet alleen bij de grot in Lourdes, maar zelfs ook nu en dan bij de replicagrotten. De eerste vreemde gebeurtenis vindt plaats door toedoen van Bernadette zelf. Als het meisje op aanwijzingen van de verschijning met haar handen een kuiltje in de grond graaft ontstaat er een bron waaruit water omhoog welt. De bron wordt gevoed door een van de ondergrondse riviertjes. Het bronwater schijnt af en toe genezingen te initiëren. Er worden wonderen opgetekend. De medici en de kerk stellen zich echter zeer kritisch op en eisen keiharde bewijzen.

 

Wat niemand verwacht gebeurt bij herhaling. Een aantal zieken genezen op een manier die volgens de huidige wetenschap onverklaarbaar is. Zoals bijvoorbeeld de genezing van Pierre de Jabeke uit Belgie. Deze man heeft een open beenbreuk met pseudoarthrose. Zijn scheen- en kuitbeen zijn gebroken. Omdat de breuk niet geneest en het been lijkt af te sterven wordt amputatie aanbevolen. De ongelovige Pierre wordt ondanks felle protesten door zijn vrouw mee genomen naar een replica van de Lourdesgrot in het Belgische Oostakker.

 

Niet veel later zijn de botten aan elkaar gegroeid en is het verrotte weefsel in zijn onderbeen veranderd in littekenweefsel. Na zijn dood is het zijn wens de genezen botten op te graven en tentoon te laten stellen in Lourdes waar ze tot vandaag de dag nog steeds te zien zijn. Mede door deze en een aantal andere onverklaarbare genezingen groeit Lourdes uit tot het bekendste bedevaartsoord ter wereld. Het dorp Lourdes floreert. De pelgrims brengen veel geld in het laatje. Er wordt vooral geïnvesteerd in voorzieningen voor gebrekkigen en zieken. Er ontstaat een besloten oase van rust, geborgenheid en zorgzaamheid, een unicum in de westerse wereld. Nog steeds vinden er af en toe onverklaarbare genezingen plaats.

 

 

Met Bernadette loopt het minder goed af. Het schuchtere onnozele tienermeisje wordt van meet af aan belaagd door de pers, pelgrims en geestelijken. Van begin af aan bezoeken grote aantallen pelgrims Lourdes. Bernadette wordt beschouwd als een religieuze socialité, een wereldberoemde celebrity. De aandacht schrikt haar af en ze vlucht een klooster in. Daar krijgt ze te kampen met kattige en jaloerse novicen. Ter zelfbescherming besluit ze te zwijgen over de verschijningen.

 

De sceptici achtervolgen haar ook in het klooster, totdat ze op vijfendertigjarige leeftijd in 1879 bezwijkt aan astma en een tumor in haar knie. Ze wordt niet begraven in de aarde. Haar lijk wordt bijgezet in een dubbele kist. In een loden kist wordt eerst een dikke laag koolstofpoeder gestrooid. Daarna wordt Bernadette op deze zwarte poederlaag gelegd. De afgesloten loden kist wordt in de tweede kist van eikenhout geplaatst. Nadat deze is dichtgeschroefd wordt de overledene bijgezet in de grafkelder van het klooster. Ook daar krijgt ze geen rust.

 

Vanwege de onverklaarbare genezingen staat Bernadette op de nominatie heilig verklaard te worden. Een van de voorwaarden is opgraving van het lijk. Daarom wordt Bernadette dertig jaar na haar dood opgegraven om de overblijfselen bij te zetten in een bijzondere schrijn. Het lijk blijkt te zijn gemummificeerd. De neus is wat gekrompen, de ogen zijn ietwat ingezakt en het lichaam is hard als bordkarton. De kleur van de huid is wit. Haar rug en de onderkant van de benen zijn zwart gekleurd door het koolstofpoeder.

 

Na deze inspectie wordt het gemummificeerde lichaam gewassen. Een nagel van de grote teen laat daarbij los. Bernadette wordt opnieuw respectvol bijgezet in de grafkelder. Tien jaar later wordt ze nogmaals opgegraven. Een klein deel van de huid is dan verdwenen. Het restant is bedekt met calciumzouten, vertoont wat schimmelplekken en veel donkere verkleuringen. Na reiniging wordt ze opnieuw bijgezet in de tombe. Zes jaar later, in 1925 wordt ze eerst zalig verklaard en daardoor voor de derde en laatste keer opgegraven.

 

De handen en het gezicht van de uitmuntend geconserveerde mummie worden voorzien van een dun, cosmetisch waslaagje. Bernadette heeft daarmee de ‘looks’ gekregen van de eeuwige celebrity: gezond en puntgaaf. Dit is vooral gedaan om te voorkomen dat pelgrims met zwakke zenuwen bij een bezoek aan de heilige flauw vallen als blijkt dat Bernadette in haar glazen kist niet voldoet aan het beeld dat zij van de heilige zieneres hebben. Een bezoek aan Bernadette in het Franse Nevers is voor veel pelgrims een mooie afronding van hun pelgrimage. En in Lourdes is nog altijd de regel ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ van toepassing. Het bijzondere is dat er nog steeds genezingen plaatsvinden, bij zowel gelovigen als ongelovigen.

Terug Schrijf reactie

^ Naar boven