De naam tabernakel komt van het Latijnse woord ‘tabernaculum’. Het staat voor tent. Tijdens het bekende verhaal van de uittocht van de Joden uit Egypte hielden zij hun eredienst in een tent. Later in dit verhaal krijgt Mozes op een berg hoogstpersoonlijk instructies van God hoe de tabernakel eruit moet zien.
Rondom de tabernakel is een groot kunstwerk gebouwd. Men noemt dit het altaarstuk of retabel. De afbeeldingen erop verwijzen meestal naar de heilige aan wie de kerk is gewijd en naar Bijbelse taferelen, zoals offeren in de tijd van Abraham en Mozes, alsmede taferelen uit het lijdensverhaal van Jezus dat zich afspeelt in de week voor Pasen.
Tijdens de godsdienstoorlogen worden veel middeleeuwse hoogaltaren verwoest. Als twee en een halve eeuw later de rust is wedergekeerd worden vooral in de negentiende eeuw weer katholieke kerken gebouwd. Het mag weer. Zo ook in Prinsenbeek, toen nog Beek geheten. In 1859 krijgt het dorp een grote kerk met een raketvormige toren van veertig meter hoog.
Atelier HPD voorziet de kerk van een hoogaltaar. Ruim een eeuw later, in 1963, wordt de kerk tijdens de tweede Beeldenstorm met de grond gelijk gemaakt. Het prachtige hoogaltaar ontsnapt aan de slopershamer en wordt omzichtig gedemonteerd. De duizenden onderdelen worden drie decennia lang bewaard in de kelders van het Breda’s museum.
Restauratie hoogaltaar Prinsenbeek
In het Zuid-Hollandse Voorschoten wordt in 1866 een begin gemaakt met de bouw van een neogotische kerk. Het gebouw wordt in de jaren zestig, tijdens de tweede Beeldenstorm, die niet alleen in Prinsenbeek in alle hevigheid woedt, gemoderniseerd. Het hoogaltaar was al eerder gesloopt. Het gebouw krijgt een zakelijke uitstraling. Midden jaren negentig wordt de kerk ‘teruggerestaureerd’. Onder de witgekalkte muren ontdekt men bijzondere schilderingen. Een geluk bij ongeluk is dat men in de jaren zestig de decoraties vaak niet schoonmaakt voordat men gaat schilderen. De kalk wordt dan direct over de stoflagen en aanslag van kaarsvet aangebracht. Op dergelijke plaatsen kan tijdens latere restauraties de kalklaag eenvoudig worden verwijderd.
Donderdag volgt het derde deel van deze vierdelige serie.
