Een 'money mule' of 'geldezel' is een katvanger die zijn of haar bankrekening laat misbruiken voor criminele activiteiten. De geldezel sluist hierbij, al of niet bewust, frauduleus verkregen geld door naar criminelen.
Een geldezel accepteert dat geld naar zijn bankrekening wordt overgemaakt en dat dit contant wordt opgenomen. Bijvoorbeeld doordat hij dit opneemt en afgeeft, of door zijn pinpas en pincode uit te lenen. Hij doet dit vaak tegen betaling/inhouding van een klein deel van het doorgegeven bedrag.
Een crimineel of criminele organisatie maakt gebruik van de 'geldezel' om anoniem indirect geld op te nemen van een bankrekening waarover de crimineel onrechtmatig de beschikking heeft om geld over te maken (maar niet om geld direct contant op te nemen), of hij licht bijvoorbeeld iemand op door iets te verkopen maar niet te leveren (Marktplaats, Facebook,...), en daarbij de koper geld over te laten maken op de rekening van de geldezel.
De geldezel, die soms zelfs bij uitlenen van zijn pinpas en pincode denkt geen risico te lopen omdat er geen saldo op de rekening staat, waardoor er niet meer kan worden opgenomen dan er eerst op is overgemaakt, is daarmee aansprakelijk voor het doorgesluisde geld, bijvoorbeeld als onverschuldigde betaling. Omdat hij had moeten begrijpen dat hij een crimineel hielp is hij hiervoor ook strafbaar. Een naïeve geldezel is ook te beschouwen als slachtoffer.
De geldezels worden vaak gerekruteerd uit dezelfde categorieën als reguliere katvangers, jongere onervaren mensen die tuk zijn op een bijverdienste, en personen die weinig te verliezen hebben. In het geval van internetfraude kan de diefstal van kleine tot zeer grote bedragen binnen het tijdsbestek van enkele tientallen minuten tot een dagdeel plaatsvinden. Meestal wordt de geldezel pas met de gevolgen van de oplichting geconfronteerd wanneer hij of zij in een opsporingsonderzoek wordt betrokken. Geldezels worden doorgaans strafrechtelijk vervolgd voor medeplichtigheid aan de oplichting. De pakkans is vrijwel 100 procent, de bankrekening staat immers op naam.
Samengevat
Je bent een geldezel (money mule) als je je pas en pincode uitleent. Op die manier kunnen criminelen je bankrekening gebruiken om gestolen geld weg te sluizen. Geld dat ze van een andere rekening hebben gestolen, storten ze op jouw rekening. Dan halen ze het geld eraf met jouw pinpas. Als geldezel ben je medeplichtig en word je slachtoffer, want jij moet al het gestolen geld terugbetalen.