In deze coronacrisis zijn veel mensen eenzaam, in het bijzonder ouderen. Daarom hebben leerlingen van Graaf Engelbrecht interviews afgenomen bij deze ouderen om de eenzaamheid iets te verlichten. Deze keer vertelt de oma van Ryan iets over haar jeugd.
Heeft u een oorlog meegemaakt?
Ja, Ik heb de Tweede Wereldoorlog meegemaakt als tweejarig meisje. Ik was toen best jong, daardoor kan ik me er niet heel veel van herinneren. Maar ik weet er nog wel een aantal dingen van die een grote impact op mij hadden.
Begreep u toen wat er aan de hand was?
Ja, ik snapte dat we in oorlogstijd zaten en dat de Tweede Wereldoorlog een feit was. Dit kwam omdat de Duitse soldaten bij ons waren gehuisvest, thuis op de boerderij van mijn ouders. Ze stonden met de tanks rond ons huis geparkeerd.
We hadden ook een grote schuur. Bovenin zat een groot raam met een goed uitzicht over de Moerdijkbrug. De Duitse soldaten zagen dit als een handige uitkijkpost. Boven bij ons in de schuur schoten ze dan vaak ook vanuit het raam op de Moerdijkbrug. Soms hoorde ik opeens uit het niets kogels van en naar onze schuur vliegen. Dit had op mij een grote impact, waardoor ik het me nog goed kan herinneren.
Ik was hierdoor echter wel erg bang, omdat de kans dat je bij ons buiten neer werd geschoten op dat moment heel groot was. Mijn zussen en ik mochten niet buitenspelen van onze ouders, omdat de kans dat je werd geraakt erg groot was.
Wat mij ook altijd goed is bijgebleven zijn de V1’s en V2’s die de voorlopers waren van de kruisvluchtwapens. De V1’s en V2’s noemden ze bij ons in het dorp ook wel de flying bomb. Ik weet nog heel goed dat de Duitsers vaak met de V1’s en V2’s over ons huis vlogen. Ze maakten een heel erg brommend geluid dat je goed kon horen. Als je opeens geen gebrom meer hoorde dan wist je dat je heel snel moest onderduiken, omdat ze naar beneden vielen en dan was er altijd een enorme krater als gevolg.
Wat voor invloed heeft de oorlog op uw jeugd gehad?
Ja, het was een erg vreemde situatie. Want als wij bijvoorbeeld naar de basisschool gingen stonden er overal militairen. Maar ik heb als klein meisje geen last gehad van de militairen.
Wel had de oorlog zelf een grote impact op mijn jeugd, omdat we bijvoorbeeld niet mochten buitenspelen. Het was gewoon te gevaarlijk om bij ons buiten te spelen, door de rondvliegende kogels. Hierdoor was ik ook heel erg bang.
Maar wat mij het meeste bang maakte waren de V1’s en V2’s, omdat je je altijd afvroeg wanneer valt er een V1 of V2 op ons dak? Ik sliep ‘s avonds altijd erg slecht omdat ik bang was gebombardeerd te worden.
Weet u nog wat u deed op de dag van bevrijding en hoe heeft u dit meegemaakt?
Nee, dat kan ik me niet meer herinneren, omdat ik best wel jong was en me voornamelijk alleen nog de slechte dingen van de oorlog kan herinneren.
