Op uitnodiging van Netwerk Haagse Beemden en in samenwerking met Nieuwe Veste was er op 9 februari een lezing en discussie op topniveau bij bibliotheek Heksenwiel. Helaas was het voor veel bewoners een gemiste kans, gezien de magere opkomst van nog geen dertig deelnemers.
Prof. Dr. Will Tiemeijer kwam praten over het rapport: GRIP, het maatschappelijk belang van persoonlijke controle. Prof. Tiemeijer is de voorzitter van de werkgroep GRIP, een van de groepen van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR). Bij deze raad werken uitsluitend wetenschappers die op basis van expertise de meest dringende vragen van ons tijdperk aankaarten door middel van grote onderzoeken. Het rapport GRIP werd op 30 november 2023 door de WRR aangeboden aan de demissionaire regering. Bij binnenkomst in het zaaltje van bibliotheek Noord, ontvingen de bezoekers een mini-enquête met enkele indringende vragen.
Ik voel me vaak hulpeloos
Een greep uit de stellingen van de enquête - Ik heb weinig controle over dingen die me overkomen. Of juist - Ik kan ongeveer alles als ik er mijn zinnen op heb gezet. Het antwoord op deze vragen is natuurlijk niet goed of fout, maar geeft aan wat er speelt in de maatschappij, als je kijkt door de ogen van de burger. Bij het beantwoorden kon je kiezen uit een schaal van 1 tot 5 , helemaal waar of helemaal onwaar. De enquête was een mooie introductie tot het rapport.
Het rapport GRIP gaat over het belang van (het gevoel van) persoonlijke controle ofwel ‘grip op het eigen leven’. Dit gevoel van grip heeft, zo blijkt, veel invloed op hoe iemand als burger in de maatschappij staat. GRIP betekent hier dat mensen door hun eigen handelen invloed kunnen hebben op door hen gewenste uitkomsten. Daarin spelen praktische zaken een rol, zoals een prettige baan hebben, voldoende inkomen of een aangename leefomgeving. Vreemd genoeg blijkt dat heel veel geld hebben niet zo’n belangrijke rol speelt.
De kernboodschap van het rapport voor de overheid is dat bij het maken en uitvoeren van beleid, meer moet worden ingezet op het vergroten van de grip van burgers. De overheid zou vaker moeten gaan staan in de schoenen van de individuele burger en bedenken hoe de wereld zich voor die burger aandient. Daarom is dit rapport ook gebaseerd op psychologisch onderzoek. Onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) laat zien dat het gevoel van controle sterk samenhangt met algemene levenstevredenheid en geluk. Grote en langlopende internationale onderzoeken wijzen bovendien uit dat iemands gevoel van controle sterk samenhangt met allerlei mentale en fysieke gezondheidsuitkomsten, variërend van depressie tot hart- en vaatziekten. Mensen die laag scoren op controle gaan, gemiddeld genomen, zelfs eerder dood.
Als vanuit het perspectief van de individuele burger, mensen denken dat ze niet in staat zijn, hun eigen gedrag effectief te kunnen/mogen sturen, kan dat leiden tot heel negatieve verschijnselen. Uit het rapport komt keihard naar voren dat geen grip leidt tot meer gezondheidsproblemen en meer maatschappelijk onbehagen. Het kan zelfs complotdenken in de hand werken. Het advies van het rapport is dan ook dat de overheid moet inzetten op een beleid waarbij de burger de middelen, mogelijkheden en rechten worden gegeven om levensdoelen te kunnen bereiken. Dit klinkt vaag maar kan bij de formatie van een nieuwe regering een positieve impuls geven.
Aanzet tot een breed gesprek
Het rapport is sowieso een mooie aanzet tot verder denken en verder praten, ook hier in de Haagse Beemden. Het besef dat er verband is tussen grip en maatschappelijke onrust of juist welbehagen, zet de deur open voor een goed gesprek. Na afloop van de lezing was er een nazit bij ‘De Bezemsteel’. Wim Schul van Netwerk Haagse Beemden zou graag zien dat nog veel meer bewoners meedenken en betrokken raken bij dit thema. Wat er in jouw directe omgeving speelt heeft veel invloed op gezondheid en welzijn. Het thema GRIP verdient verdere aandacht. Schul ziet deze lezing dan ook als een aanzet voor verdere discussie.
U kan het rapport GRIP gratis downloaden op www.wrr.nl
Onder de noemer ‘Open voor jou’ hielden leerlingen van Graaf Engelbrecht bij het domein identiteit als onderdeel van het vak burgerschap interviews met grootouders. Deze keer de oma en oma van Robin uit Havo 5.
Vrijdag 17 mei t/m zondag 26 mei, inclusief het Pinksterweekend, exposeer ik met een grote groep kunstenaars in het prachtige polderlandschap van West Brabant. Een groep die de natuur een warm hart toedraagt. Creërend met respect voor de natuur, vaak letterlijk 'in de natuur’ of 'met de natuur'. Allen met een eigen visie op hun werk en leven.
Als je partner getroffen is door kanker komt er veel op je af. Je wil er voor je partner zijn, maar je hebt zelf ook gevoelens. Je probeert zo goed mogelijk voor je partner te zorgen, maar het gewone leven draait ondertussen door. 
